جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 1494
دو دیدگاه رقیب در باب تأثیر فرهنگ عربی در فهم قرآن کریم؛ جاودانگی و بلاغت: (دیدگاه های علامه طباطبایی و محمد عابد الجابری)
نویسنده:
حامد کمالی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
با توجه به اینکه قرآن کریم بیش از هزار سال پیش در شبه جزیره عربستان نازل شده، مفسران و کارشناسان علوم قرآنی به مسئله فرهنگ عصر نزول پرداخته و گاهی آن را با توجه به اعتقاد به جاودانگی قرآن مورد بررسی و تحلیل قرار داده اند. از آن جا که سخن بلیغ به معنای سخن گفتن موافق حال مخاطب است، مسئله بلاغت نیز به عنوان یکی از مهمترین وجوه اعجاز، بستری مناسب برای طرح این مسئله بوده است. بعضی از متفکران مانند علامه طباطبایی بر مبنای نظریه فطرت و دارای عرف خاص بودن قرآن کریم و انسجام در سیاق درونی قرآن کریم کمتر فضای فرهنگی عربستان را دخیل در فهم قرآن دانسته و بعضی دیگر از متفکران مانند جابری که غالبا از نومعتزلیان هستند بر این باورند که اساسا فهم قرآن کریم در پرتو شناخت فضای عربستان و در زمان و مکان نزول قرآن میسر است لذا به سیاق بیرونی نیز توجه بیشتری کرده اند. آنچه نگارنده
تحلیل و بررسی کتاب حیات پس از ایمان اثر فیلیپ کیچر (گزارشِ آلوین پلنتینگا؛ نقد و بررسی از دیدگاه علاّمه طباطبائی(ره))
نویسنده:
علی کربلایی پازوکی، مهدی اخوان
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات) , نقد و بررسی کتاب
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه علامه طباطبایی (ره),
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
درباره نقش دین در فرهنگ و تمدّن بشری در گذشته و آینده دو دیدگاه متفاوت وجود دارد. بعضی از اندیشمندان برای دین نقش سازنده، مثبت و متعالی تعریف کرده‌اند، امّا برخی از فیلسوفان دین معاصر، مانند کیچر در کتاب حیات پس از ایمان با نگاه شکّاکانه و سکولاریستی به دین، بر این باورند که ادیان به دلیل گزارش‌ها و تصویرهای متفاوت و گاه متعارض که از «امر متعالی» بیان می‌کنند و تنوّع گستردۀ آموزه‌ها و آرای دینی و نیز ناهمخوانی آنها با یکدیگر، غیرواقعی هستند و قابل‌اعتماد نیستند. بنابراین، از منظر کیچر ارزش‌های حاکم بر آینده فرهنگ و تمدّن بشری ارزش‌های سکولاریستی جهان شمول است. این کتاب بعد از گزارش متن آن به قلمِ آلوین پلنتینگا، فیلسوف مشهور و نکته‌سنج مسیحی، مورد ملاحظات انتقادی و دفاعِ به‌زعم ما ناموفق او قرار گرفته است. علاّمه طباطبائی به عنوان یک فیلسوف مسلمان معاصر بعد از بیان تعریف و ماهیّت دین و تقسیم آن به دین حقّ و باطل اوّلاً تنوّع دینی را محدود به ادیان ابراهیمی و ثانیاً حقیقت و روح حاکم بر ادیان را تسلیم حقّ و بیان الهی می‌داند. ایشان اختلاف در شرایع را به لحاظ نقص و کمال، کمیّت و کیفیّت نه اختلاف ذاتی و از نوع تعارض و تنافی بیان می‌کند و معتقد است، همان‌گونه که فرهنگ گذشتۀ بشر متأثّر از تعالیم انبیاء بوده، فرهنگ حاکم بر آیندۀ بشر نیز متأثّر از فرهنگ، ارزش‌ها و مؤلّفه‌های دین است. از جمله دلیل‌های علاّمه در این باب، فطری بودن دین و ثبات ارزش‌های فطری است. این پژوهش بعد از ترجمه و تحقیق دقیق کتابِ حیات پس از ایمانِ کیچر بر اساس گزارش پلنتینگا، به روش توصیفی و تحلیل متن و به شیوۀ کتابخانه‌ای، به بررسی و نقد نظرهای کیچر از منظر علاّمه طباطبائی می‌پردازد.
صفحات :
از صفحه 99 تا 116
فطرت خداجويي از ديدگاه انديشمندان معاصر با تأکيد بر ديدگاه‌هاي حضرت امام خميني ( علامه طباطبايي، شهيد مطهري و مصباح يزدي)
نویسنده:
‫احمد ابراهيم
نوع منبع :
رساله تحصیلی , کتابخانه عمومی
وضعیت نشر :
‫قم : ‫مرکز اطلاعات و مدارک اسلامي، معاونت پژوهشي، دفتر تبليغات اسلامي,
چکیده :
‫در اين پژوهش که در پنج فصل تدوين شده است، به ريشه‌يابي فطرت خداجوي انسان و مفهوم و کارکردهاي آن پرداخته شده و ديدگاه‌هاي بزرگاني مانند امام خميني، علامه طباطبايي، شهيد مطهري و مصباح يزدي در اين باره منعکس گرديده است. در فصل اول، پس از ريشه‌يابي معناي لغوي و اصطلاحي فطرت؛ مطالبي در زمينه فطرت در آيات و روايات، فرق بين فطرت و غريزه طبيعي انسان‌ها، فرق بين فطرت و عقل و ويژگي‌هاي فطرت و معاني عام و خاص آن مطرح شده است. در فصل دوم، رابطه بين فطرت و برخي از صفات انساني بحث و بررسي شده و تفاوت بين فطرت با فطرياتِ مطرح شده در علوم عقلي، تفاوت فطرت با وجدان، فرق فطرت با صفات ارثي انسان‌ها عنوان گرديده است. شرح و بررسي اقسام فطرت، ملاک فطري بودن يک چيز، عقلي يا قلبي بودن فطرت و برهاني بودن شناخت فطري خداوند از ديگر مباحث اين فصل است. در فصل سوم، دلايل وجود فطرت در نهاد انسان‌ها از منظر عقل و نقل بيان شده و ضمن تحليلي فلسفي و عقلي وجود فطرت، آيات و روايات متعددي در اين زمينه تشريح شده است. در فصل چهارم، فطرت انسان و نقش آن در معرفت حق تعالي پژوهش شده است و در ادامه، ديدگاه‌هاي فلاسفه غير مسلمان و مسلمان در اين زمينه منعکس گرديده و اقوال چهار دانشمند پيش گفته در اين باره مطرح شده است. در فصل پنجم، ابتدا ميل فطري انسان‌ها نسبت به امور مقدس و کمال مطلق و سپس دو بعدي بودن انسان، خضوع و عبادت فطري انسان نسبت به خداوند متعال و ميل فطري او به توحيد تبيين گرديده است. شدت و ضعف فطرت و عوامل تقويت کننده و تضعيف کننده فطرت از منظر قرآن و سنت و نقش پرهيزگاري در تقويت فطرت و نقش گناه در تضعيف آن از ديگر مطالب فصل پنجم است.
بررسی تطبیقی معرفت فطری خدا در الهیات کالوینی و الهیات اسلامی (با تکیه برآراء جان کالوین و علامه طباطبایی)
نویسنده:
مهدی فدایی، محمد جواد فلاح
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: مجتمع آموزش عالی شهید محلاتی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
از نظر علامه طباطبایی انسان داراى فطرتى خاص است که او را به سنت خاص زندگى و راه معینى که منتهى به هدف و غایتى خاص (خداوند) مى‏شود، هدایت مى ‏کند؛ راهى که جز آن را نمى ‏تواند پیش گیرد: «فِطْرَتَ اللَّهِ الَّتِی فَطَرَ النَّاسَ عَلَیْها». از سوی دیگر براساس الهیات کالوینی اذعان به وجود خداوند در اعماق ذهن هر انسانی وجود داشته و اکتسابی نیست، بدان­سان که نظریه‌ای باشد که در مدرسه و با تعلیم استاد فراگرفته شود؛ بلکه چیزی است که هریک از ما قبل از تولد کاملاً آن را می‌شناسیم و خود طبیعت هم اجازه فراموشی آن را به کسی نمی‌دهد. در این مقاله کوشیده ­ایم وجوه اشترک و افتراق این دو دیدگاه را بررسی کنیم. جایگاه معرفت فطری بودن قلب، لزوم تکامل و بلوغ گرایش فطری و تأثیر گناه بر این نوع معرفت به­ عنوان وجوه مشترک، و انگیزه طرح بحث، ماهیت معرفت فطری، متعلق معرفت فطری و نحوه دریافت این نوع معرفت به­ عنوان وجوه افتراق این دو دیدگاه در این نوشته مورد بررسی قرار گرفته است
صفحات :
از صفحه 69 تا 87
عصمت پیامبران از گناه در قرآن با محوریت دیدگاه علامه طباطبایی(ره) در المیزان
نویسنده:
محمد حسین فاریاب، حمید امامی فر
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
مسئلۀ عصمت پیامبران از گناه از مسائلی است که نقشی به‌سزا در اثبات یا انکار دیگر عقاید دینی دارد؛ از این‌رو، همواره یکی از دغدغه‌های فکری مسلمانان بوده وهست. نظر به اهمیت این مسئله، قرآن کریم نیز به آن پرداخته است. در این میان، برخی متفکران غیر مسلمان، آیات قرآن را دلیلی بر انکار عصمت پیامبران پنداشته‌اند؛ در حالی‌که اغلب دانشمندان مسلمان آیات یادشده را توجیهی قابل قبول کرده‌اند. در این میان، برخی از عالمان مسلمان نیز با ارائۀ آیاتی چند از قرآن، به اثبات عصمت پیامبران از گناه همت گماشته‌اند. ما در این نوشتار به دنبال بررسی مهمترین آیاتی هستیم که به آنها برای اثبات عصمت پیامبران از گناه استناد شده است. در این میان، از میان متفکران مسلمان، علامه طباطبایی با روش تفسیری قرآن به قرآن، به طور مستقل به اثبات عصمت پیامبران از گناه پرداخته است؛ از این‌رو، محوریت این نوشتار، بررسی دیدگاه این متفکر بزرگ است، هرچند در مواردی نیز به دیدگاه دیگر متفکران استناد کرده‌ایم. بر اساس مهم‌ترین یافته‌های این تحقیق، عصمت پیامبران از گناه، تنها بر اساس برخی آیات قرآن کریم، قابل اثبات است و اغلب آیات مورد استناد در این باره، توانایی اثبات چنین آموزه‌ای را ندارند.
صفحات :
از صفحه 53 تا 76
سوره انسان در تفاسیر «المیزان» علامه طباطبایی و «فی ظلال القرآن» سید قطب
نویسنده:
علی اشرف کرمی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
در این مقاله به مقایسۀ دیدگاه­های تفسیری دو مفسر بزرگ شیعه و اهل سنت دربارۀ سورۀ انسان پرداخته می­شود و ابتدا ساختار کلی دو مفسر و تفسیر آنها و سپس دیدگاه­های موجود در مورد آیات سورۀ انسان بررسی می­گردد. مهم­ترین تفاوت دیدگاهی، به شأن نزول و مکی یا مدنی بودن سوره انسان مربوط می­باشد که سید قطب به مکی بودن سوره قائل بوده و علامه طباطبایی مانند دیگر مفسران شیعه به مدنی بودن و نیز نزول آن در شأن اهل بیت­‰ نظر داده است؛ به این صورت که در پی ادای نذر خاندان علی† برای شفای حسنین‰ و مراجعه مسکین و یتیم و اسیر بر در خانه­شان، این سوره در شأن بزرگواری­ها و کرامات آنان، نازل گشت که با توجه به دلایل و مدارک ارائه شده مانند وجود کلمۀ «اسیر» در آیۀ هشتم این سوره مشخص می­شود که مدنی بودن سوره و نزول آن در شأن اهل بیت‰ محرز و غیرقابل انکار است.
بررسی تحلیلی نظر علامه طباطبایی درباره قضا و قدر با رویکرد تفسیری ـ روایی ـ فلسفی
نویسنده:
مرتضی حسینی شاهرودی، حسن نقی زاده و محمدعلی وطن دوست
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
مشهد: دانشگاه علوم اسلامی رضوی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
علامه طباطبایی با وجود اینکه در مسئله قضای الهی بر خلاف رویکرد فلسفی رایج، قضا را تنها منحصر به عالم مجردات ندانسته و آن را به عالم ماده نیز سرایت داده و گام جدیدی در این زمینه برداشته و میان دیدگاه فلسفی رایج و دیدگاه قرآن و روایات، الفت و سازگاری بیشتری ایجاد نموده است، در وجودشناسی مسئلۀ قدر از این عمومیت دست کشیده و مرتبه قدر را تنها به عالم ماده نسبت داده است. در این مقاله تلاش شده است تا با رویکرد تفسیری، روایی و فلسفی، دیدگاه ایشان تحلیل و بررسی شود. در پایان این نتیجه به دست آمده است که قدر نیز مانند قضا در همه مراتب هستی راه دارد و تفاوت میان این دو تنها به اعتبار عقلی بازمی‌گردد. همچنین در ضمن نتیجه‌گیری کلی به پیامدهای نظر مختار اشاره شده است.
صفحات :
از صفحه 3 تا 26
تحلیل و داوری میان ملاصدرا و عبدالرزاق لاهیجی و علامه طباطبایی در فلسفه نبوت
نویسنده:
عباس اسدآبادی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
در این رساله به موضوع ضرورت نبوت از منظر ملاصدرا، لاهیجی و نیز علامه‏ طباطبایی پرداخته شده است. از آن‏جا که بحث عصمت، ‏اعجاز و نیز مسئله خاتمیّت از مباحث جدایی‏ناپذیر در حوزه اثبات نبوت است، ‏این موضوعات از منظر دوحک یم و یک متکلم مورد کنکاش و بررسی قرار گرفته است. ملاصدرا‏ تکامل نفس انسانی را از زمینه‏های کارهای خارق‏العاده می‏داند، انبیاء از نگاه ایشان کسانی هستند که به درجات بالای کمال روحی و نفسی رسیده‏اند و همین برجستگی نفسانی در نبی، وی را از سایر مردمان ممتاز می‏سازد و برگزیده خداوند می‏شود. گفتنی است که در عرصه زندگی برخلاف کسانی که عقل را برای درک حقایق کافی ‏می‏دانند، عقل انسانی به تنهایی ‏نمی‏تواند برای وی ‏راه‏حل‏های مناسبی ارائه کند و او را از دچار شدن به لغزش‏های عقیدتی و اجتماعی، مصون بدارد، بلکه وجود انبیاء در کنار عقل و خرد انسانی او را در حوزه‏های مختلف زندگی به کمال‏ می‏رساند. در این نوشتار به معجزه به عنوان یکی از دلایل اثبات نبوت اشاره شده است ‏که معجزه از کسانی سر‏می زند که مورد توجّه الهی قرار بگیرند و با اذن و اراده و نیز الهام از جانب پروردگار، ‏کارهایی انجام می‏دهند که فوق توان افراد عادی بوده است. عصمت نیز برای انبیاء همانند خود نبوت ضروری است، وجود عصمت در حوزه تبیین اعتقادات، تبلیغ معارف الهی برای بشر، در مقام فتوی دادن و نیز در افعال و رفتار انبیاء که بیانگر راستی و حقانیت پیام ایشان است، ‏ضروری ‏می‏باشد. از آن‏جا که پیامبر اسلام (ص) به عنوان آخرین حلقه‏ی ارتباط و اتصال زمینیان با عالم بالا است، این موضوع نیز در منابع فلسفی، ‏کلامی و تفسیری، مورد بحث قرار گرفته که در این تحقیق به این موضوع پرداخته شده و از حضرت محمد (ص) به عنوان خاتم پیامبران یاد شده و در دوران پبامبری ایشان، بشریّت از نگاه عقلی نسبت به امت‏های پیشین، ‏به درجه و میزان بالایی از عقلانیت رسیده بودند، از این‏رو در دوران پیامبر اسلام قرآن به عنوان یکی از معجزه‏های ایشان به حساب می ‏آید.
مبانی و راهکارهای عملی حیات طیبه در قرآن با تاکید بر نظرات علامه طباطبایی
نویسنده:
محمد حیدری
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
مبانی و راهکارهای عملی حیات طیبه در قرآن با تاکید بر نظرات علامه طباطبایی.عالی‌ترین و جذاب‌ترین نعمت خداوند برای تمام موجودات نعمت حیات است . انسان که اشرف مخلوقات است. در پی عالیترین نوع حیات است . قرآن کریم این حیات را حیات طیبه می‌نامد. این پژوهش با روش کتابخانه‌ای مسئله‌ی «مبانی و راهکارهای عملی حیات طیبه در قرآن با تاکید بر نظرات علامه طباطبایی » را مورد تجزیه و تحلیل قرار می‌دهد. پس از بیان کلیات ، دو مفهوم «حیات» و «طیبه» از نظر لغوی و اصطلاحی تعریف می‌شود. ایمان، عمل صالح، حق، صبر و صدق به عنوان مبانی حیات طیبه مورد بحث قرار گرفته است. و در ادامهقدرت، آزادی‌بخشی، همگانی بودن، جامعیت، معنابخشی و مراتب داشتن از ویژگی‌های حیات طیبه شمرده شده‌اند.از جمله راههای رسیدن به حیات طیبه تفکر، معرفت، اخلاص، عبودیت، توکل، رضا و تسلیم می‌باشند. کسانی که حیات طیبه به آنها افاضه شود، علاوه‌ی برخورداری از آثار اجتماعی، در زمینه فردی از بصیرت، رشد، آرامش، برکات و نصرت الهی برخوردار خواهند شد و در حیاتاخروی آمرزش و اجرو پاداش الهی و در نهایت خشنودی خداوند شامل حال آنها خواهد بود.
تبیین حقیقت عمل در قرآن با تکیه بر دیدگاه علامه طباطبایی
نویسنده:
نصرت نیلساز، ناصر کولیوند
نوع منبع :
مقاله , مدخل مفاهیم(دانشنامه مفاهیم)
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
در یک نگاه کلّی به الفاظی نظیر عمل، فعل و... چنین به نظر می رسد که اختلاف معنایی چندانی بین این الفاظ وجود ندارد. اغلب برخی این الفاظ را به جای یکدیگر استعمال کرده اند و آن گونه که پیداست تفاوتی میان آن ها قائل نشده اند. از طرفی، برخی واژه شناسان و مفسران برای الفاظ مذکور تعاریفی ذکر کرده اند که بر اختلاف معنایی میان آن ها دلالت دارد. در این میان علامه طباطبایی مفسر و حکیم برجستۀ معاصر، بیشترین توجه را به کشف حقیقت معنایی عمل مبذول داشته اند. ایشان با استناد به آیات قرآن و روایاتِ دالّ بر گسترۀ معنایی عمل، حقیقت این واژه را به نحو دقیقی تبیین کرده اند. از دیدگاه علامه، عمل هیئتی ملکوتی است که بر نفس مجرد نقش می بندد.
  • تعداد رکورد ها : 1494